Tôi đến định cư Hoa Kỳ vào ngày 19 tháng 09 năm 1979 do nhị vị Hòa thượng Thiên Ân và Mãn Giác bảo lãnh về chùa Việt Nam, Los Angeles. Tôi ở đây được mười tám hôm thì vâng lời hai Ngài lên làm Lãnh đạo kiêm trú trì chùa Việt Nam ở số 369 South Pearl, thành phố Denver, tiểu bang Colorado. Sau này biến dạng danh xưng qua nhiều thành phố, rồi trở lại Denver với tên chùa Như Lai bây giờ.

          Tôi đến đây gần sáu tháng và tổ chức Đại lễ Phật Đản 2526-1982, đầu tiên với riêng tôi, có lễ đài lộ thiên và được đài truyền hình địa phương loan tãi rộng rãi.

          Mùa thu năm này, thầy Trí Hiền tổ chức trại cho những đơn vị Gia đình Phật tử vùng Trung Mỹ tại chùa Pháp Hoa cũ, ở thành phố Wichita, tiuểu bang Kansas. Chùa Việt Nam Denver được thư mời tham dự, tôi hướng dẫn đoàn Thanh Niên Phật Tử Thiện Minh do tôi thành lập trong mùa Phật Đản vừa rồi cũng về tham dự. Cũng lần đầu tiên tôi được đi xuyên bang.

          Những ngày trên đất trại với thầy Trí Hiền :  Chúng tôi đến sáng thư sáu, trời hơi nóng, đất trại đang còn thưa thớt. Mấy anh em đã hơn một lần quen biết chạy ra tay bắt mặt mừng và dẫn tôi đến gặp thầy Trí Hiền cũng như ban Trị Sự của chùa. Chùa là ngôi nhà cũ cải gia vi tự do thầy sáng lập, trực tiếp hướng dẫn với tư cách lãnh đạo tinh thần. Chùa này sau bán đi và tìm một cơ sở mới hơn, nghe ra đã xây cất tương đối tốt đẹp và khang trang hơn. Những lần du hóa ở vùng này, tôi có ghé một vài lần thăm thầy Nguyên Tâm, đương kim Trú Trì khi chưa xây cất.

           Lần đâu tiên tôi gặp thầy Trí Hiền, thầy mời tôi giảng cho hội cũng như nhờ tôi có giải pháp nào hay để dung hòa giữa Hội và Gia đình Phật tử. Tôi không còn nhớ bác Gia trưởng tên gì, nhưng cứ theo tôi nói về sự khó khăn sinh hoạt trong chùa. Bác cho biết là :

          -.  Thưa thầy, con rất khổ tâm là, con vừa nằm trong ban Trị Sự lại là Gia trưởng của đơn vị, nên cả hai phía dồn vào cái khó cho con. Thầy có cách gì giúp con với.

Tôi chỉ cười và trả lời :

          -.  Để thầy giảng chiều nay, xem ý các bác ra sao đã, khi đó thầy mới có ý kiến.

          Thầy Trí Hiền tính năng động. Lâu lâu thầy họp anh em toàn trại để làm cái này, cái nọ. Trại vỏn vẹn hai ngày mà thầy bắt làm một tở bích báo. Trại sinh chạy ngược chạy xuôi và có hải đến tôi. Tôi cười và chỉ tặng cho bích báo này một bài thơ tứ tuyệt. Trên hai mươi lăm năm, giờ thì tôi cũng không còn nhớ đến. Đó là lần đầu tiên tôi được gặp thầy Trí Hiền.

          Ngày đầu tiên đến vùng Dallas :  Hằng năm, cứ đến ngày 30 tháng Tư, tôi thường đi giảng. Được các anh anh em :  Ba, Xuân, Hề, Tín, Năng, . . . ở thành phố Euless mời qua tham dự đêm không ngủ để cầu nguyện cho hòa bình Việt Nam.

          Vừa đến phi trường Dallas, mấy anh em chở ngay đến thăm thầy Trí Hiền, chùa Pháp Quang và thầy Pháp Nhẫn, chùa Liên Hoa. Hai thầy tay bắt mặt mừng. Hai ngôi chùa ấy, khi đó đang còn phôi thai, chưa được khang trang và rộng rãi như bây giờ. Chủ nhật ấy, ngài Pháp Nhẫn mời tôi giảng một bài pháp cho Phật tử gọi là giao tình pháp lữ trên xứ người.

          Mấy anh em thấy tôi giảng cũng vui, giọng tụng kinh trầm bổng vừa ý người nghe nên tất cả có nhã ý mời tôi về vùng này lập một ngôi chùa. Tôi nói :

          -.  Để xem lại ra sao, vì ở đây có hai vị vừa có chùa, vừa là những vị đã từng du học ở Nhật và Ấn Độ nữa. Vị nào cũng đạo cao đức trọng, chưa chắc gì thầy lập được chùa..

Mấy anh em cười và đồng thanh nói :

-.  Chúng ta qua thưa với hai thầy, xem ý các ngài bảo sao ?

Tôi cười và chia tay trở lại Phật Học Viện, lo đi học và làm Phật sự.

          Lập Tổ Đình Từ Đàm tại Dallas :  Tháng Tư năm 1983, đi du hóa vùng Trung Mỹ, đặc biệt là thành phố Dallas. Mặc dù trước đó, tôi đã đi qua đi về nhiều lần. Cuối cùng, tôi nhờ một số anh em gặp lại hai ngài Trí Hiền và Pháp Nhẫn vừa tham, vừa tâm sư chuyện tôi lập chùa gần quý thầy.

Ngài Pháp Nhẫn vừa cười vừa nói : 

          -.  Thượng tọa về lập chùa ở đây cho vui. Ở đây người Huế cũng đông. Giọng tụng kinh của thầy chắc hợp lắm.

Tôi cười và thưa :

          -.  Nếu Thượng tọa không có gì trở ngại, tôi xin về ở gần nhau cho vui.

Đàm đạo xong va chia tay rồi đi thẳng qua ngài Trí Hiền.

          Bước xuống xe, tôi thấy thầy Trí Hiền vừa cầm chiếc búa và con ve để đẽo những chỗ thừa Xi-măng (Cement) ở bên hai vai của Bồ tát Quán Thế Âm. Thấy tôi, thầy nghỉ tay và vào liêu uống trà, nói chuyện.

Tôi hỏi :

-.  Sao thầy đục đẽo hai vai của tượng ngài Quán Thế Âm như vậy.

Thầy trả lời :

          -.  Thợ nhà vụng quá. Nó đắp quá nhiều xi-măng, vừa thô lại không cân đối. Đục bên nầy coi được, lại đục bên kia. Mình không phải chuyên nghiệp nên cứ đục, rồi sa tay làm hư tiếp. Cứ thế mà sửa hoài chưa vừa ý.

Hai chúng tôi vừa uống nước, vừa nói chuyện. Tôi thưa tiếp :

           -.  Thưa Thượng tọa (thầy được tấn phong ngôi vị Thượng tọa một lần với thầy Giác Đức, trong đại hội mà các ngài Tâm Châu, Thanh Cát, Thanh Tuất, . . . đều lên ngôi vị Hòa thượng), Tín Nghĩa có ý định qua đây lập một cái thất để tu tập cho vui.

Thầy liền tiếp ngay sau đó :

-.  Thôi, ngài lập làm gì cho mệt. Qua đây tôi cúng cơ sở này cho ngài.

Tôi cười :

          -.  Tôi không có khả năng lớn như vậy. Chỉ lập thảo am nho nhỏ, có chỗ để tu là được.

          Cái gì rồi cũng phải đến. Tôi trở lại Phật Học Viện Quốc Tế để sắp đặt và thưa lại với ngài Giám đốc Thích Đức Niệm là tôi có ý niệm lập chùa ở thành phố Dallas.

          Mặc dầu tôi đã mua xong cơ sở, nhưng mãi đến ngày 22 tháng 08 năm 1983 (nhằm ngày 14 tháng 07 năm Quý hợi), tôi mới thực sự có mặt và ngày chính thức sinh hoạt, nhập tự và hoạt động với quảng đại quần chúng vào ngày 20 tháng 12 nhằm dịp lễ Hạ nguyên rằm tháng Mười Quý hợi. Trong buổi lễ nhập tự có sự hiện diện chúng minh của thầy Trí Hiền. Ngài có tặng cho Từ Đàm hai trụ cờ cao 20 feet, bằng sắt, đã hơn hai mươi năm nay vẫn còn xử dụng tốt.

          Ba ngôi chùa xây cất khang trang, với ba vị Thượng tọa chân tu thực học đứng thế tam giác cân.

          Tổ Đình Từ Đàm Hải Ngoại chung với Liên hoa cùng một thành phố, lại là dân Huế, nhưng khác môn phái (Hòa thượng Pháp Nhẫn hiện là Phó Tăng thống, Giáo hội Nam Tông tại Hoa Kỳ). Tổ Đình Từ Đàm Hải Ngoại cùng Bắc tông với Pháp Quang, nhưng khác thành phố, khắc miền (ngài Trí Hiền sinh quán Bắc kỳ). Sinh hoạt rất hài hòa và nhịp nhàng làm sao. Từ Đàm Hải Ngoại đi đến hai chùa kia cũng chỉ mười lăm phút.

          Vận động tinh thần tổ chức Phật Đản chung :  Phật Đản đầu tiên 2528, chúng tôi cung thỉnh ngài Đức Niệm về thuyết giảng và chứng minh cho Đại lễ. Một ngày trước đó, tôi chở ngài Đức Niệm đi thăm hai chùa. Trong buổi đàm đạo, chúng tôi ngõ ý muốn tổ chức Phật Đản chung hằng năm cho ba chùa để làm niềm tin cho hàng Phật tử và Đồng hương. Một bữa cơm đạm bạc do ngài Trí Hiền khoảng đãi. Bốn chúng tôi vui cười và hy vọng Phật Đản 2529 sẽ có lễ đài chung. Không biết cớ sự ra sao, trước đó một tháng, tôi lái xe qua hai chùa thỉnh ý hai ngài Pháp Nhẫn và Trí Hiền. Mỗi ngài trả lời một cách. Cuối cùng chùa nào lo chùa nấy.

          Những ngày bệnh hoạn của thầy Trí Hiền :  Thầy Trí Hiền bị bệnh là dạ dày đè lên ruột già, nên ăn uống không được. Con người ngày một gầy ốm. Đi bác sĩ khám và cho hay là phải cắt bỏ một đoạn ruột già. Thầy chữa trị ở bệnh viện Fort Worth, hằng ngày có ông bà Bình ở gần đó thân cận thuốc men. Tôi và Ni sư trú trì Thích nữ Hạnh Thanh lên xuống thăm viếng hoài. Ngày thầy khỏe trở lại chùa, chúng tôi vẫn qua lại thăm viếng hỏi han sức khỏe. Mỗi lần thầy có những Phật sự khá quan trọng, thầy đều có hỏi ý kiến chúng tôi như là dựng tượng đức Phật Dì Đà, sửa và thay những giao cù trên nóc chùa, v.. v...

          Con người của thầy thì ốm o, nhỏ nhoi mà trí huệ và đại nguyện của thầy thì rộng lớn. Ai đến viếng cảnh thiền môn Pháp Quang đều phải thán phục. Thầy không quan tâm về sức khỏe cũng như sự ăn uống của chính thầy.

          Thế duyên đã mãn : Chủ nhật ngày 08-08-2010, vào lúc bốn giờ chiều, thầy tiếp khách. Câu chuyện khách chủ đang vui, thầy kêu khát nước, đưa tay bưng ly nước để uống thì thầy gục xuống bàn (tôi được nghe trực tiếp anh Liên Đoàn Trưởng GĐPT Pháp Quang kể lại như vậy). Các Phật tử đang đứng hầu chuyện thấy vậy liền gọi thầy, thầy, . . . . .  không được cấp tốc gọi xe chở đi cứu cấp tại bệnh viện Arlington. Nửa giờ sau, tôi nghe tin, liền có mặt ngay lập tức. Đến nơi tôi thấy có vị thì khóc thút thít, đa phần thì niệm tiếp dẫn cho thầy. Tôi cùng Phật tử tiếp tục niệm được hơn nửa giờ thì Hòa thượng Tịnh Đức chùa Đạo Quang ở Ganland cũng đến và thầy cũng niệm tiếp dẫn như chúng tôi. Gần hai mươi phút sau thì tu viện Quang Chiếu, Fort Worth và Hòa thượng Pháp Nhẫn chùa Liên Hoa, Irving cùng phái đoàn đều đến. Tôi thấy trong lúc trợ niệm có hai môn phái. Tôi đi ra ngoài bàn một vài công việc với quý đệ tử của chùa Pháp Quang để cho Hòa thượng Pháp Nhẫn cùng quý thầy đồng môn tụng theo nghi thức Nam Tông.

          Tất cả chư Tăng Ni ra về hết. Chỉ còn tôi và Ni sư Hạnh Thanh tiếp tục niệm Phật như thế với Phật tử. Kế tiếp, chúng tôi cùng nhân viên bệnh viện di chuyển nhục thân thầy qua một phòng khác để dễ dàng ra vào thì quý thầy chùa Đại Bi và chùa Từ Quang cùng đến và đồng tụng Đại Bi thần chú ba biến và niệm Phật. Mười một giờ đêm tôi mới trở lại chùa.

          Đám táng của thầy tổ chức tương đối khá đầy đủ và đông đảo chư Tăng, đa phần quý thầy kinh sư đều là cố đô Huế về từ California, Atlanta, Nebraska, Houston, Wichiata và địa phương. Tôi trực tiếp làm Sám chủ trong những ngày tang lễ của thầy từ khi nhập quan cho đến lúc trà tỳ.

Hòa Thượng THÍCH TRÍ HIỀN

Thế danh  Đàm Trọng Phúc,

Thọ sanh ngày 20 tháng 10 năm 1937 (Đinh Sửu)

Hưởng thọ 74 tuổi,

Hạ lạp 54 tuổi đạo

          Thuận tịch vào lúc 5giờ00 pm ngày 28 tháng 06 năm Canh Dần (nhằm ngày 08-08-2010), tại bệnh viện  Arlington, Texas, trong sự hộ niệm :

          *.- Hòa thượng Phó Chủ tịch Thích Tín Nghĩa, Viện chủ Tổ Đình Từ Đàm Hải Ngoại và Ni sư Trú Trì Thích Nữ Hạnh Thanh.

          *.- Hòa thượng Thích Tịnh Đức, Viện chủ chùa Đạo Quang.

          *.- Hòa thượng Thích Pháp Nhẫn, Viện chủ Tự Viện Liên Hoa, và Tăng chúng gồm sư Chánh Niệm, Thượng tọa Giác Hạnh, Sư cô Trí Hạnh.

          *.- Đại đức Trụ trì chùa Đại Bi Thích Giải Ngộ và chư Tăng Đại đức Thích Minh Thiện, Đại đức Thích Pháp Lạc,

*.- Đại đức Trú trì chùa Từ Quang Thích Giải Đức.

          *.- Ni chúng Tu viện Quang Chiếu gòm sư cô Linh Phong, Sư cô Linh Toại, Sư cô Huệ Thanh và Sư cô Huyền Quán.

          Cùng đơn vị Gia đình Phật Tử Pháp Quang, Gia đình Phật Tử Từ Đàm và toàn thể Phật tử chùa Pháp Quang và quý chùa phụ cận.

          Nam Mô Từ Lâm Tế Chánh Tông Tứ Thập Tứ Thế Đê Nhất Phó Thượng Thủ GIáo Hội Tăng Già Việt Nam Trên Thế Giới, Viện Trưởng Trung Tâm Phật Giáo Khuôn Việt, Khai sáng Pháp Quang Tự thượng Trí Hạ Hiền Hòa Thượng Giác Linh Cao Đăng Phật Địa.

                                                                                                      Kính bái,

Điều Ngự Tử TÍN NGHĨA